استادی انسان اوليه در استفاده از آتش ثابت شد

گونه های نزديک به انسان که از سرزمين اجدادی خود، آفريقا، به ساير مناطق جهان مهاجرت می کردند در حدود 790 هزار سال قبل در استفاده از آتش استاد بوده اند. به گزارش نشريه "ساينس" شواهد تازه که در شمال اسرائيل کشف شده است نشان می دهد که گونه هايی نظير "هومو ارکتوس" (Homo erectus) احتمالا به طور خارق العاده ای در اين زمينه پيشرفته بودند. به گفته کارشناسان اين يافته شواهد پيشين در زمينه مهارت اجداد انسان در کنترل آتش در قاره آفريقا را به شواهد تازه تر در اين زمينه در اروپا و آسيا پيوند می زند. پژوهشگران می گويند بعيد است اين شواهد ناشی از آتش سوزی های طبيعی بوده باشد. محققان از دانشگاه عبری بيت المقدس (اورشليم) و دانشگاه بار-ايلان در "رمات گان" يک محوطه آب گرفته را در "گشر بنوت ياکوو" حفاری کردند. آنها در رسوباتی به ضخامت 34 متر، ابزار متعدد چخماقی متعلق به سنت ابزارسازی موسوم به "آشوليان" يافتند. برخی از اين ابزارها سوخته، اما بقيه سالم بود. تيم محققان نحوه پراکندگی آثار سوخته و سالم را سنجيده و آنها را با يکديگر مقايسه کردند. هر چند محل پراکندگی ابزارهای سوخته و سالم در مواردی يکی بود، اما آثار سوخته عموما در نقاط مشخصی توده شده بود. محققان فکر می کنند که توده های ابزارهای سوخته، که عمر آنها را 790 هزار سال تا 690 هزار سال رقم می زنند، بقايای آتشی است که هومو ارکتوس ها يا هومو ارگاسترها افروخته اند. آنها می گويند اين آتش همچنين ممکن است توسط نوع بدوی جد انسان امروزی، هومو سيپين (Homo sapien) نيز افروخته شده باشد، اما ساير پژوهشگران آن را غير ممکن می دانند. برخی محققان معتقدند که کنترل آتش باعث تغييرات بنيادی در عادات غذايی انسان شد و دفاع از گروه های اجتماعی در مقابل حيوانات درنده را امکانپذير ساخت. آتش به علاوه تماس های اجتماعی را تقويت کرد. 'يافته مهم' پروفسور جان گولت، از دانشگاه ليورپول در بريتانيا اين يافته "خيلی مهم" ارزيابی کرد. وی گفت: "تا امروز ما تنها دو دسته شواهد داير بر استفاده از آتش توسط انسان اوليه در دست داشتيم: يکی در آفريقا به قدمت بيش از يک ميليون سال و ديگری در اروپا و آسيا به قدمت نيم ميليون سال." "به همين دليل اين تمايل وجود داشت که گفته شود که شواهد قديمی تر احتمالا ناشی از آتش سوزی طبيعی و شواهد تازه تر احتمالا آفريده انسان بوده است." "نکته جالب در يافته جديد اين است که درست ميان آن دو يافته قبلی فرود می آيد، يعنی هم از لحاظ ترتيب زمانی و هم از لحاظ جغرافيايی ميان آن دو واقع شده است. اين يافته مردم را به تفکر وادار خواهد کرد و اين ديدگاه را که بين دو شاهد قبلی رابطه ای وجود ندارد را سست می کند." بقايای گياهی در اين محوطه باستانی نشان می دهد که ساکنان آن، شش نوع چوب را برای آتش افروختن به کار می گرفته اند که سه نوع آنها شامل درخت زيتون، جوی وحشی و انگور وحشی خوردنی است. چندی قبل دانشمندان همچنين ادعا کردند شواهدی از استخوان های سوخته که حاکی از استفاده و کنترل آتش توسط اجداد انسان است را در آفريقا جنوبی يافته اند. آن شواهد به يک و نيم ميليون سال قبل مربوط می شد. نتايج مطالعه اخير در نشست سالانه انجمن فسيل شناسی در شهر مونترال کانادا تشريح شد.